หากกล่าวถึงงานแกะสลัก เราคงนึกถึงการแกะสลักผลไม้ที่ใช้ในการตกแต่งอาหารตามโรงแรม หรือในงานพิธีต่างๆ คงไม่มีใครนึกถึงสบู่ที่เราใช้สำหรับถูตัวเป็นแน่ อาชีพแกะสลักสบู่ หรือในภาษาอังกฤษเรียกว่า Soap Carving นั้น เป็นอาชีพขายฝีมือ รวมทั้งไม่ต้องลงทุนมากเมื่อเทียบกับอาชีพอื่นๆ และยังเป็นที่ต้องการของตลาดอยู่มาก สามารถทำเป็นอาชีพเสริม อาชีพอิสระ หรือลงทุนเปิดเป็นธุรกิจส่วนตัวก็ย่อมได้
ลักษณะอาชีพ
การแกะสลักสบู่มีตั้งแต่แกะสลักดอกไม้อย่างง่าย ไปจนถึงแกะสลักเป็นสัตว์ในวรรณคดี และรูปร่างต่างๆ ตามแต่จะจินตนาการได้ ซึ่งสบู่ที่แกะแล้วสามารถนำไปเป็นของชำร่วย ของขวัญ ของฝากในโอกาสสำคัญต่างๆ หรือโอกาสพิเศษ สบู่แกะสลักนำไปใช้สำหรับประดับตกแต่งบ้าน หรือวางไว้ในห้องน้ำก็เหมาะไม่น้อยเพราะมีกลิ่นหอม หรือบางท่านจะซื้อสบู่แกะสลักไปถูตัวอาบน้ำก็ย่อมได้เหมือนกัน
การลงทุน
ต้นทุนประมาณ 500 บาท ขึ้นไป
วัสดุอุปกรณ์
1. มีดแกะสลัก ใบมีดมีปลายแหลม คมด้านเดียว ด้ามกลม มีปลอกสวมสะดวกในการพกพา มีหลายแบบให้เลือกใช้ ถ้าเป็นมือใหม่หัดแกะสลัก แนะนำให้ซื้อมีดแกะสลักด้ามพลาสติกมาใช้ก่อน ราคาประมาณ 120 บาท และเมื่อเริ่มชำนาญหรือเป็นมืออาชีพแล้วค่อยซื้อมีดแกะสลักที่เหมาะสำหรับมืออาชีพมาใช้ ราคาเริ่มต้นอยู่ที่ 400 บาท ขึ้นอยู่กับชนิดของด้ามค่ะ ถ้าเป็นมีดแกะสลักลายไทย ราคา 600 บาท มีดแกะสลักไทยสแตนเลส ราคา 550 บาท มีดแกะสลักไทยด้ามไม้ ราคา 400 บาท
บางครั้งสามารถซื้อเป็นชุดก็ได้ ซึ่งใน 1 ชุด มีทั้งมีดแกะสลัก มีดคว้านและมีดปอกผลไม้ ราคาประมาณ 200บาท
2. มีดคว้าน ใช้สำหรับคว้านเมล็ดหรือเนื้อในผลไม้ ราคาเริ่มต้นที่ 50 บาท
3. มีดปอกผลไม้
4. ชุดหัวแกะสลักทำลวดลายต่างๆ ใช้สำหรับทำลายพื้น กลีบดอก หรือแกะในมุมที่มีดแกะสลักไม่สามารถเข้าไปถึง ส่วนมากขายเป็นชุด ราคาเริ่มต้นที่ 220 บาท
5. กระดาษทรายสำหรับลับมีดแกะสลัก ราคา 10บาท
6. สบู่สำหรับแกะสลัก แนะนำยี่ห้อชานเซ็ง เพราะเนื้อสบู่เหนียว นิ่ม แกะสลักง่าย แกะแล้วเนื้อสบู่พริ้วไหวเป็นลวดลายละเอียดอ่อน ตามต้องการ ไม่แตกเป็นขุยง่าย มี 4 สี ให้เลือก คือสีขาว ชมพู เหลือง และ เขียว ส่วนมากขายเป็นแพ็ค มี 6 ก้อน ราคาประมาณ 100 บาท
7. สีผสมอาหาร
8. กล่องพลาสติกสำหรับใส่สบู่ราคาตั้งแต่ 12 บาทขึ้นไป
9. กล่องไม้มะม่วงสำหรับใส่สบู่สำหรับขาย
รายได้
ราคาขายตั้งแต่อันละ 250 บาท ขึ้นไปแล้วแต่แบบ (ต้นทุนต่ออันประมาณ 100 บาท)
แหล่งจำหน่ายวัสดุอุปกรณ์
ซึ่งร้านจำหน่ายสำหรับงานฝีมือสามารถสั่งซื้อทางอินเตอร์เนตได้
การแกะสลัก
เมื่อมีอุปกรณ์พร้อมแล้ว ขั้นตอนนี้สำคัญมาก ฝึกแกะสลักสบู่ด้วยตนเอง หรือไปเรียนตามศูนย์ฝึกอาชีพต่างๆ ที่กรุงเทพมหานครก็มีหลายแห่งและสอนฟรีด้วย อาจจะต้องจ่ายค่าวัสดุอุปกรณ์นิดหน่อย จากนั้นจึงกลับมาฝึกฝนให้เกิดความชำนาญ เพื่อให้สามารถแกะสลักได้หลากหลายลวดลาย เมื่อชำนาญแล้วก็เปิดร้านกันได้เลย
ช่องทางการขาย
1. ลองหาทำเลดี ๆ ตั้งร้าน ถ้าเป็นตลาดนัดเลือกโซนที่ผู้คนมองเห็นสะดวก ต้องมีโต๊ะสำหรับวางสินค้า โต๊ะอย่าสูงเกินไปนัก กะให้อยู่ในระดับสายตา เพื่อให้มองเห็นง่าย
2. ควรระบุราคาที่ตัวสินค้าให้เรียบร้อย เพราะบางชิ้นงานความยากง่ายต่างกัน ราคาอาจจะแตกต่างกัน และง่ายสำหรับลูกค้าในการเลือกซื้อ
3. ควรมีแคตตาล็อกลวดลายสบู่ให้ลูกค้าได้เลือก ในกรณีที่ลูกค้าบางคนต้องการสั่งทำ และเราไม่มีสินค้าตามที่โชว์อยู่หน้าร้าน
กลุ่มลูกค้า
ชาวต่างชาติ และคนไทยที่ชื่นชอบงานแกะสลัก
การเก็บรักษาสบู่
1.ถ้าแกะสลักยังทำไม่เสร็จควรเก็บใส่ถุงพลาสติก หรือกล่องปิดฝาได้อย่าให้โดนลม ถ้าทิ้งไว้ตากลม สบู่จะแข็ง แกะสลักอีกต่อไปไม่ได้เพราะจะทำให้แตกได้ง่าย
2. เมื่อแกะสลักสบู่เสร็จแล้ว ให้ใช้พู่กันปัดตามซอก ตามร่อง ที่แกะลวดลายออกให้หมด
3. อย่าตั้งงานที่แกะเสร็จแล้ววางไว้ในที่แดดส่อง สีจะซีดเร็ว เมื่อตั้งไว้นานเข้าแล้วมีฝุ่นจับมากๆ ก็ใช้พู่กันปัดออกให้หมด หรือใช้พู่กันจุ่มครีมทาผิว ปัดให้ทั่วทั้งชิ้นงาน จะทำให้ชิ้นงานสดใสเหมือนใหม่ยิ่งกว่าเดิม
วิธีดูแลรักษามีดแกะสลัก
หลังใช้งานมีดแกะสลักทุกครั้ง ควรทำความสะอาดให้เรียบร้อยและเช็ดให้แห้งด้วยผ้านุ่ม ใส่ปลอกมีดทุกครั้งหลังใช้ หากมีดแกะสลักเริ่มไม่คม ห้ามลับมีดโดยการใช้หินลับมีดโดยเด็ดขาด จะทำให้คมมีดแกะสลักเสียได้ ควรใช้กระดาษสำหรับลับมีด โดยวิธีการลับมีด ให้เลือกลับขึ้น หรือลับลง ไปทางด้านเดียวเท่านั้น (ไม่ควรลับขึ้นๆ ลงๆ) จากนั้นก็สลับมาลับมีดอีกด้านหนึ่ง